Comfortzone

In de vorige blog (Out of the box) heb ik aangekondigd terug te zullen komen op het fenomeen  comfortzone.

De comfortzone kan je zien als een verzameling data in jouw geheugen, waarin de informatie over jouw levenservaringen is opgeslagen.

De informatie uit die ervaringen kan modelmatig *) ingedeeld worden in drie met elkaar samenhangende deelverzamelingen, te weten: data gekoppeld aan je denken, data gekoppeld aan je voelen en data gekoppeld aan je doen.

Het model gaat ervan uit dat ieder van ons een bepaalde ‘natuurlijke’ wijze (verder te noemen: voorkeur) van ordening van de continue stroom informatie heeft die voorkomt uit de subjectieve ervaringen van de mens. Zo zal de ene persoon meer gericht zijn op denken, terwijl een andere persoon een voorkeur heeft voor doen of voelen. (Voor de meer ingewijden) is die voorkeur te horen en te zien in onze verbale en non verbale communicatie en te zien in ons schriftelijk taalgebruik. Ik spreek over subjectieve ervaringen, omdat een ieder van ons iets dat zich voordoet in het leven anders ervaart of beleeft.

Hoofd, hart en handen

Als ik de comfortzone visualiseer kom ik tot een cirkel met drie ‘taartpunten’. Een taartpunt voor denken, een voor voelen en een voor doen. Je zou ook kunnen invullen: hoofd, hart en handen of in het jargon Interne processen (Ip), Interne Staat (Is) en Extern Gedrag (External Behaviour) (Eb).

Hoofd: Het model volgend verwijzen de Interne Processen naar het verloop van ons denkproces, naar onze ideeën, gedachten, aannames, vooronderstellingen, (voor)oordelen. Ons denken wordt gevoed door onze referentiekaders, normen, overtuigingen, waarden.

Hart: De Interne Staat verwijst naar onze gemoedsbeleving, naar hoe we ons fysiek voelen en welke emoties wij hieraan verbinden, zoals geluk, blijheid, angst en boosheid.

Handen: Extern Gedrag verwijst naar de concreet waarneembare acties en reacties in zowel verbaal als non-verbaal gedrag.

Belemmerende conditionering en filtering

De eerder genoemde voorkeur van het ordenen van informatie uit de subjectieve ervaringen naar Ip, Is en Eb  is veelal ontstaan uit conditionering, waaronder ik versta denkpatronen, emotionele reacties of gedragingen die zijn aangeleerd, die onder bepaalde ‘’condities’’ tot stand zijn gekomen en tot gewoonte zijn geworden. Dat kan waardevolle conditionering zijn, maar er kan ook belemmerende conditionering zijn ontstaan, waarvan men zich veelal niet bewust is.

Een andere belemmering is dat we door onze voorkeurspatronen niet alle informatiegebieden ‘zien’ en dus filteren in onze perceptie, waardoor er in de comfortzone zogenaamde ‘blinde vlekken’ ontstaan.

Het kan dus zijn dat de data in iemands comfortzone wat ‘bad clusters’ bevatten, om maar eens een term uit de IT te gebruiken.

Een voorbeeld van iemand die een ordeningsvoorkeur heeft voor de combinatie denken en voelen (Ip en Is). Deze man of vrouw blijft hangen in gedachten en gevoelens en komt hierdoor moeilijk of niet in actie (Eb). Dit is een regelmatig terugkomend patroon bij angsten en boosheid.            

Werken aan je comfortzone

Om de invloed van belemmerende conditionering en blinde vlekken helder te krijgen en de belemmeringen om te zetten in een ondersteunend en evenwichtig proces van ontwikkeling en groei (het stretchen van de comfortzone) is bewustwording nodig.

In mijn coachingtrajecten en het programma persoonlijk leiderschap wordt intensief gewerkt aan het proces van ontwikkeling en groei. Een belangrijk element daarin is het bevorderen van het evenwicht tussen de interne processen, interne staat en extern gedrag  en de dynamiek daartussen.

Dit bewustwordingsproces dient een adequaat zelfmanagement te bevorderen en door dat adequate zelfmanagement kan (persoonlijk) leiderschap naar mijn inzicht pas echt tot bloei komen.

Om de interactie te bevorderen nodig ik je graag uit om in het reactieveld onder deze blog te reageren en andere ‘sprekende’ voorbeelden van conditionering en blinde vlekken te noemen.

Be the change you want to be and implement the change you want to reach.

 

*) Ik refereer hier aan het NLP model Index Computations (Index: ordening of indexering van de informatie; Computing: opslaan van de gegevens in je geheugen).

Ga terug naar overzicht