Van lijden naar leiden, een nieuw leiderschapsparadigma
Wie zich wil verdiepen in leiderschap en management heeft boekenkasten vol literatuur ter beschikking. Het is net als met coaches. Je ziet door de bomen het bos niet meer. Toch neem ik de vrijheid om nog een boom toe te voegen. Ik kijk vanuit het perspectief van degenen die leiding krijgen en dan wordt er een ontwikkeling – van een 20e -eeuws naar een 21e -eeuws leiderschapsparadigma- zichtbaar. Het is een ontwikkeling die ik de titel ‘van lijden naar leiden’ meegeef.
Ik schets onderstaand het 20e- eeuws en het 21-eeuws paradigma en laat mij daarbij inspireren door materiaal dat mij is aangereikt door Prof. R. Meyer van TiasNimbas, alsmede door mijn column ‘innerlijk leiderschap’ die ik eerder publiceerde.
Leiderschap volgens het 20e -eeuwse paradigma
Als leiderschaprollen zijn hierin te onderkennen:
De leider als profeet; de visionair die pretendeert alle goede antwoorden te hebben. Deze leider is te typeren als de ‘allesweter’.
De leider als architect; de manager die pretendeert over de enig juiste ‘blue print’ te beschikken, te typeren als sprekend vanuit de ‘ivoren toren’.
De leider als commandant; de hoeder over de regels en de procedures, te typeren als de ‘controleur’.
Door degenen die leiding krijgen zal -in deze tijd- het gedrag van dit type leiders naar mijn overtuiging ervaren worden als minder constructief of zelfs negatief. Ik omschrijf dat als ‘lijden’. De ‘allesweter’ zal wantrouwen wekken, de ‘ivoren toren’ mentaliteit leidt tot starheid en tot angst om fouten te maken en onder de controlfreak ontstaat al snel een ‘afrekencultuur’.
Leiderschap volgens het 21e -eeuwse paradigma
Als leiderschapsrollen zijn hierin te onderkennen:
De leider die vragen stelt. Deze leider is te typeren als de ‘facilitator’ die begeleidt.
De leider die de mensen in staat stelt steeds weer opnieuw te leren en waarvan hij zelf ook leert. Deze leider is te typeren als de ’guide of teacher’ die als het ware geleidt.
De leider die zorgt voor verbinding van zijn/haar mensen met de organisatie is te typeren als de ‘mobilizer’, die als het ware verleidt.
Het gedrag van dit type leiders leidt naar mijn inzicht tot een constructieve en meer positieve beleving door degenen die leiding krijgen. Dat gedrag zou ik dan ook als ‘leiden’ willen omschrijven. De begeleiding van de facilitator zal vertrouwen wekken en motiveren, de geleiding van de guide zal de kwaliteit verhogen of verbeteren en de verleiding van de mobilizer zal voor verbinding met de organisatie zorgen.
Ik sluit niet uit dat veel mensen ervaren dat er nog heel wat leiders/managers zijn die de rollen van het 20e -eeuwse paradigma nog niet van zich af hebben geschud. Hoe zie jij dat vanuit jouw perspectief en waar sta je zelf als leider, manager of professional?
Ik nodig je uit in het onderstaande veld jouw reactie te geven.
Uit het aanbod van Kees’ coaching beveel ik graag de ‘producten personal coaching en het Programma Persoonlijk Leiderschap aan.
Be the change you want to be and implement the change you want to reach.
Ga terug naar overzicht
Leiderschap als begeleiden, geleiden en verleiden; daar kan ik mij zeker in vinden. De woorden spreken mij aan. De leider activeert zo het persoonlijk leiderschap van zijn volger dankzij zijn eigen persoonlijk leiderschap.
Ik ben het met jou stelling eens en samen moeten we het doen.
Ik ben al jaren een tegenstander van de eerste 3 “lijderschap stijlen”. Edoch laatst gebruikte iemand de term MBA manager :). Alleen maar denken in processen en vergeten dat een gemotiveerde medewerker meer telt als al die processen bij elkaar. Maar het bedrijfsleven zit er wel vol mee.
Ik heb ooit de volgende rekensom voorgesteld:
– Nederland telt zo’n 800000 bedrijven (klein tot groot)
– Als je van alle bedrijven alle managers optelt, heb je gemakkelijk een gemiddelde van 3 managers per bedrijf.
– Dat zou betekenen dat wij 2.4 miljoen managers in dit land tellen
– Dat op een werkende populatie van rond de 7-8 miljoen zou betekenen dat 25% van de hele beroeps bevolking een “manager” is.
Was het maar waar 🙂 Dan zouden wij een fantastisch export product hebben.
Zoals beide paradigma’s beschreven zijn hierboven komt het op mij over dat je het hebt over goed en fout. Natuurlijk is het nieuwe paradigma prachtig en wat mij betreft de manier in samenwerking ieders kwaliteiten ruimte te geven om zichtbaar te worden. Nu heeft een organisatie nu eenmaal te maken met kaders waarbinnen zij kunnen werken en ‘protocollen’ waar zij aan hebben te voldoen. Wanneer iemand die in de gaten houd, valt die onder het oude paradigma? En is dit negatief? Of kan het mensen duidelijkheid geven waarbinnen zij hun creativiteit kunnen inzetten. Kortom, de tekst inpliceert voor mij teveel sturing in een bepaalde richting dat het ene goed zou zijn en het andere slecht.
Dankjewel Yvonne. Ik beschrijf een ontwikkelingsproces. Mijn goedkeuring of afkeuring is daarbij niet relevant.
Wat voor jou goed is is voor mij mogelijk fout en andersom. Wel laat ik doorschemeren welk paradigma mij het meeste aanspreekt en de reden daarvoor beschrijf je mooi in je comment: ‘Natuurlijk is het nieuwe paradigma prachtig en wat mij betreft de manier in samenwerking ieders kwaliteiten ruimte te geven om zichtbaar te worden.’ Groet, Kees
Beste Kees,
Een leider is (voor mij) niet te vangen in één van de (stereo)types zoals u heeft beschreven, waarbij een persoon die leider dient(wil) zijn zich zelf zal terugvinden in een matrix van de door u beschreven types.
De leiding gevende persoon zal vanuit zijn karakter, werkzaamheden, instelling en intelligentie van de werknemers een leider zijn(worden), waarbij hij/zij in bepaalde mate zal handelen vanuit het leiderschap volgens het oude paradigma alsmede het nieuwe paradigma.
Mij is altijd geleerd: “Iedereen krijgt wat die verdiend”. Dat werkt ook voor leiders, die krijgen het personeel dat zij verdienen.
Waardoor leiders die werken volgens het oude paradigma prima kunnen gedijen in de huidige tijd, waar er werknemers zijn die prima gedijen bij leiders volgens het oude paradigma.
Gr.
Willem
Lieve Kees,
Ik heb je nieuwe blog een paar keer gelezen. Het is zo mooi en duidelijk wat jezelf voelt, maar ook wat je wilt doorgeven.
Het nieuwe paradigma spreekt me erg aan, vooral de BEGELEIDING.
Vertrouwen en motiveren is zo belangrijk in het leven. Het is ook een kunst met een grote K.
Ik verbaas me steeds weer hoeveel warmte en gevoel er van jou uitgaat. En ook hoe je ieder wilt laten voelen hoe hij/zij zich voelt en in het leven staat.
Liefs, Bets
Hoi Kees!
Inderdaad van innerlijk lijden, cq ervaren, ondervinden, ondergaan, gewaarworden, bewustworden (allemaal synoniemen voor hetzelfde begrip) naar innerlijk leiden. Jezelf richting, vorm, inhoud en structuur geven. In het hier en nu op het podium van het dagelijkse circus-theater op moeder aarde! Het heft in eigen hand nemen (Wane Dyer). Coach jezelf naar succes! De nieuwe Meta-mens in de 5 dimensie en 5 octaaf is geboren! De zogenaamde Homo Core/Emphaticus Transformer/Reformer and Restoration of a new Paradise paradigm – shift on earth 1 jan 2013. A Paradise Paradigm with Unity, Harmony and Love !! Cheerio Theodore JC van Haemstede.
Hoi Kees lang geleden,dat we elkaar digitaal gesproken hebben.Inmiddels is er bij mij intern en extern veel gebeurd,waar niet zul je zeggen.
Ik zou het leuk vinden om elkaar face-to-face te ontmoeten.We hebben elkaar ongetwijfeld veel uit te wisselen,ten wederzijde faveure.
Dank voor je aandacht ,groetjes and love.
theodore jc
Dag Theodore.
Lijkt me ook leuk. Zullen we een ontmoeting in Schiedam plannen tegen de zomer? Nu heel druk met van alles en nog wat. Waar woon je? Groeten, Kees
Hallo Kees,
Van lijden naar leiden, die is interessant. Vanuit het ‘lijden’ openbaart iemand zich en juist door het lijden te doorleven, begrijpen en ontstijgen wordt iemand een leider; zo iemand leidt zichzelf.
Je schrijft “De leider die de mensen in staat stelt ………… “. Voor mij zit hier nog steeds iets van het ‘oude paradigma’, ongelijkwaardigheid en afhankelijkheid in. Ook herken ik in onze maatschappelijk economisch systeem dat een leider vaak een plaats heeft in een hiërarchie.
Mijn perspectief: Iemand kan alleen zichzelf in staat stellen, ……. dat is een vrije keuze, …… die ontstaat na een bewustwording; op die manier leidt iemand zichzelf.
Hallo Marcel,
Dankjewel. Jij kijkt vanuit het perspectief van ‘innerlijk leiderschap’ en dan houdt hetgeen je schrijft ons niet verdeeld. In deze blog heb ik meer gekeken naar leiderschap in bedrijven, instellingen, instanties… naar de leidinggevende rollen van managers, directeuren, executives en een verschuivend paradigma.
Je kunt trouwens een prima innerlijk leider zijn en vanuit die ‘houding’ leiding krijgen van anderen of leiding geven aan anderen. Ik heb het zelf vele jaren mogen meemaken in beide rollen en op verschillende plekken in de hiërarchie. Er is ook nog een verschil in je afhankelijk of ongelijkwaardig voelen en afhankelijk of ongelijkwaardig zijn. Persoonlijk heb ik me bijvoorbeeld altijd onafhankelijk gevoeld, ook al ben ik heel lang in loondienst geweest.
Hi Marcel!
Leef jij nog?
Zo te zien wel. Het is weer eventjes geleden,dat we elkaar gesproken hebben.
Bovenstaand geef ik aanvullende informatie. Wellicht moeten we weer eens kontakt opnemen er is intussen veel gebeurd,
groetjes theo jc
Oud of nieuw: zo simpel ligt het volgens mij niet. Een manager stuurt begeleidt en neemt verantwoordelijkheid naturlijk door te luisteren en een gefundeerde mening te hebben. De rollen visionair architect of commandant zijn nodig om richting algemeen management een afdeling te positioneren en beleid te bepalen. Intern binnen de afdeling zal dezelfde manager moeten uitleggen,motiveren, begeleiden controleren en bijsturen. Het groepsproces is dan belangrijk.
Maar eerlijk is eerlijk: ook dan zie je afvallers. Medewerkers die niet willen of kunnen. Schroom dan niet om een autoritaire houding aan te nemen of om een case te bouwen.
Een consultant zonder operationele verantwoordelijkheid is de facilitator.
Sorry Kees, de typering van de rollen is correct, maar zeker voor een manager met operationele verantwoordelijkheid is een mix nodig.
Hi Kees !
waarnemen, is zien en horen en voelen en proeven en ruiken met HART en ZIEL. Theo
Hi Kees!
Weer een tijd geleden. Ogenschijnlijk lijkt er niets te gebeuren.
Maar dat is wederzijds fake!
Zowel op twitter als facebook ben ik goed actief onder de naam theo van emstede
Heb jij nog wat highlights te melden, ben benieuwd?
groetjes en tot spoedig.
theodore jc
Dag Theodore,
Er gebeurt van alles. Niks fake.
Ben dagelijks actief op Linkedin en Twitter, schrijf blogs en volg een computercursus Sjamanisme.
Voorts studeer ik Spaans. In oktober een maand naar Sevilla om in de schoolbankjes weer een stuk verder te komen op het niveau B2 Avanzado. Ik ben dagelijks met de voorbereidingen bezig. Dat betekent veel van het al geleerde herhalen en het lezen van speciale Spaanse boekjes. Het belangrijkste is het me eigen maken van de woordenschat. Dan heb ik uiteraard mijn coachingpraktijk. Het is wel een beetje zomerreces.
Aanstaande dinsdag publiceer ik weer een nieuwe blog.
Zijn we al vrienden op FB en volg je mij op Twitter?
Hartelijke groet en dank voor je berichten.
Kees
Hoi Kees! nice meeting you again on line .
Leuk dat je sjamanisme hebt bestudeerd de basis van de MAYA,s en de basis van LEMURIE/MU/,de basis van CHINA. De basis van ATLANTIS en de Maya,s .
Lemurie het eerste AARDS-PARADIJS 52000 jaar geleden in de Stille Zuidzee.
De Bermuda Driehoek?
Vele interessante vragen Kees.
Have a nice day
cheerio with love
theodore jc